Zaprojektuj z nami Lasy Narodowe dla ludzi i przyrody
Celem tej inicjatywy jest rozpoczęcie dyskusji nad tym, które lasy należy wyłączyć z surowcowej gospodarki leśnej w Polsce – mówi dr Antoni Kostka z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze. – Mowa o przynajmniej 20% polskich lasów, gdzie podstawowymi funkcjami będzie funkcja przyrodnicza poprzez zaniechanie cięć i rekreacyjna. Ta druga umożliwi całemu społeczeństwu na wstęp do lasu, w którym nie będą obserwować wycinki, ale odpoczną w lesie, który urządza się sam, bez pomocy harwestera i piły. Nasza inicjatywa była szeroko konsultowana z udziałem ekspertów z zakresu nauk leśnych i przyrodniczych.
W ramach projektu Fundacja uruchamia specjalny portal na www.lasynarodowe.pl, który pokazuje wstępną lokalizację takich obszarów. W ich skład wchodzą wszystkie propozycje nowych i poszerzonych parków narodowych, cenne lasy na obszarach NATURA 2000, istniejące propozycje rezerwatów oraz lasy położone wokół miast. Co jednak najważniejsze, i interaktywna mapa umożliwia każdemu obywatelowi zgłoszenie swoich własnych propozycji. Prezentowana mapa zwiera sporo przydatnych informacji, np. stan zaawansowania prac nad Planami Urządzenia Lasu we wszystkich nadleśnictwach oraz plan wycinek zaplanowanych na bieżący rok, dla wybranych nadleśnictw.
Co więcej każdy może zgłosić wydzielenia leśne, które jego zdaniem powinny znaleźć się w obrębie Lasów Narodowych – dodaje Piotr Klub z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze. – Może to zrobić za pośrednictwem mapy, którą przygotowaliśmy. To na niej należy zaznaczyć zgłaszany obszar i wysłać do nas za pośrednictwem naszej dedykowanej Lasom Narodowym strony. Można to zrobić również bez mapy, poprzez zgłoszenie tzw. adresu leśnego. Każde takie zgłoszenie będziemy analizować i w oparciu o tę analizę, zdecydujemy o dodaniu wskazanego obszaru do projektu mapy Lasów Narodowych.
Na stronie Lasów Narodowych, autorzy koncepcji wyjaśniają, jak widzą ich funkcjonowanie w aspekcie organizacyjnym: Lasy Narodowe powinny pozostać częścią lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, powinny być jednak nadzorowane przez powołaną w tym celu niezależną radę. Równie istotne jest to, że są alternatywą wobec parków narodowych, a ich utworzenie uratuje stare drzewostany przed wycinką i nie wprowadzi zakazów znanych z obszarów chronionych.
Przeciwnicy powoływania nowych obszarów chronionych często mówią, że zakaże się wstępu ludziom, jeśli powstanie park narodowy i rezerwat – wyjaśnia Kostka. – Chcemy pokazać, że można chronić las nie poprzez jego hodowlę i wycinkę, ale pozostawienie przyrodzie i umożliwienie ludziom spędzania w tym lesie czasu. Funkcje ochronną i rekreacyjną można połączyć, a Lasy Narodowe mogą być takim kompromisem dobrym dla ludzi i przyrody wobec decyzyjnego paraliżu i braku działań w zakresie reformy funkcjonowania parków narodowych w Polsce. Nasza propozycja jest rozszerzeniem wcześniejszej inicjatywy Fundacji dotyczącej poszerzenia i utworzenia parków narodowych w Polsce.
Koncepcja Lasów Narodowych po raz pierwszy pojawiła się w czasach prezydentury Lecha Kaczyńskiego. Miała być sposobem na rozwiązanie konfliktu wokół zarządzania obszarem Puszczy Białowieskiej. Niestety idea wprowadzenia tej formy ochrony, która zabezpieczałaby las przed prowadzeniem gospodarki leśnej, nie doczekała się jak dotąd realizacji.
